VERHOOGT EEN PERSOONLIJKE ALARMKNOP VOOR BESTUURDERS EN AMBTENAREN DE VEILIGHEID EN HET VEILIGHEIDSGEVOEL?
Als politieke ambtsdrager zet je je graag in voor de publieke zaak. Helaas kun je ook te maken krijgen met intimidatie, agressie, bedreiging of geweld. De laatste jaren neemt het aantal incidenten van agressie en geweld toe. Eén op de drie lokale bestuurders wordt hiermee geconfronteerd. Denk bijvoorbeeld aan de bedreiging van de Haarlemse burgemeester Jos Wienen. Het is slechts één van de vele voorbeelden van bedreiging van lokale bestuurders.
Het is een ongewenste invloed die het democratisch proces verstoort en zelfs ondermijnt. Daarnaast brengt het niet alleen schade toe aan de rechtsstaat, maar ook aan het gevoel van veiligheid voor bestuurders. Dat er een wens én noodzaak is voor (preventieve) maatregelen staat dan ook buiten kijf.
Naast preventieve maatregelen (zie de Leidraad Weerbaar Bestuur), zijn er ook aanvullende beveiligingsmaatregelen. Een voorbeeld is de BeWare-alarmknop van Secure2Go. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft laten onderzoeken of deze alarmknop een relevante aanvulling kan zijn op het bestaande maatregelenpakket.
WERKWIJZE BEWARE-ALARMKNOP
De BeWare-alarmknop is een gecertificeerd en persoonlijk middel voor (decentrale) bestuurders en andere betrokkenen. Het draagt bij aan de veiligheid en het veiligheidsgevoel. Bij een (mogelijke) dreiging wordt de alarmknop gedragen. Met één druk op de knop kan men dan contact leggen met een gecertificeerde alarmcentrale. Binnen enkele seconden luistert een centralist mee die de situatie inschat. Wanneer er hulp nodig is, gaat de politie naar de GPS-locatie die het apparaat meestuurt met de melding.
PILOT MET DE ALARMKNOP
In 2019 deden zes gemeenten mee aan een pilot. Elke gemeente beschikte vijf maanden over twee BeWare-alarmknoppen. Het beheer en het verstrekken van de alarmknoppen lag meestal in handen van een ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid (OOV-er). Het onderzoek richtte zich op de vraag of een alarmknop bijdraagt aan een snelle reactie bij een incident en of het veiligheidsgevoel hierdoor toeneemt. Na de testperiode nam Bureau Beke interviews af met betrokken burgemeesters, wethouders en coördinerende OOV-ambtenaren. Op basis hiervan is het middel en de toepassing geëvalueerd.
RESULTAAT VAN DE PILOT
“Ik vind het mooi om te ervaren dat hij het doet en het verhoogt mijn gevoel van veiligheid zowel thuis als onderweg. Dat vind ik heel prettig, want mijn veiligheidsgevoel is hiermee groter dan met 112. Ze weten namelijk dat ik de knop heb en waarom. (…) Het aantal handelingen dat ik moet nemen in geval van nood is klein, het gevoel van veiligheid en het nabijheidsgevoel is erg groot. Als ik druk is er geen discussie en wordt er gehandeld en dat is het allerbelangrijkste.”
Ook de aandacht vanuit het ministerie van BZK voor de lastige situaties waar decentrale bestuurders in terecht kunnen komen, wordt gewaardeerd. Deze situaties kunnen veel impact hebben.
Hierover stelt onderzoeker van Bureau Beke, Henk Ferwerda, het volgende:
“Tijdens de gesprekken die ik had met burgemeesters, wethouders en OOV’ers is mij vooral de impact van de bedreigingen bijgebleven. Bedreigers uiten hun bedreigingen zowel offline als online ogenschijnlijk eenvoudig. Ze hebben er geen idee van wat de impact hiervan is op de bedreigde persoon en zijn of haar directe omgeving.”
DE ALARMKNOP VULT EEN GAT
Inmiddels is de persoonlijke alarmknop voor bestuurders en ambtenaren structureel geïmplementeerd bij meerdere gemeenten. Vaak beschikt de burgemeester permanent over een alarmknop. Daarnaast zijn er één of meer in beheer bij de afdeling OOV voor acute inzet bij dreiging. Regelmatig worden deze alarmknoppen tijdelijk meegegeven aan medewerkers die zich door een dreigende situatie onveilig voelen.
CONCLUSIE PERSOONLIJKE ALARMKNOP
Samengevat is de BeWare-alarmknop een gecertificeerd en door gemeenten positief ervaren middel om de veiligheid en het veiligheidsgevoel te vergroten. Dit geldt zowel voor politieke ambtsdragers als andere medewerkers die te maken hebben met (mogelijke) dreiging. Het middel sluit niet uit dat agressie en bedreiging brede aandacht binnen de organisatie krijgt, bijvoorbeeld in de vorm van begeleiding en nazorg. Daarbij is het van groot belang dat het middel stevig wordt ingebed in de gemeentelijke organisatie.
LAAT DE IMPLEMENTATIE BEGELEIDEN DOOR EXPERTS
Secure2Go en AVH hebben de handen ineengeslagen en helpen u graag verder op weg. Secure2Go zorgt voor de levering en werking van de alarmknop. AVH biedt, als dat gewenst is, begeleiding in het implementatieproces binnen de gemeentelijke organisatie. Denk bijvoorbeeld aan het uitvoeren van een nulmeting van het veiligheidsgevoel en vormgeven aan het (juridisch) beleidskader, met onder andere een dreigingsprotocol. Op deze manier komt het middel en zijn werking helemaal tot recht in uw organisatie.
MEER INFORMATIE
Voor vragen en/of vrijblijvend advies over de persoonlijke alarmknop vanBeWare voor bestuurders en ambtenaren kunt u contact opnemen met:
Thijs Wagenaar
T: 026 820 02 63
M: 088 820 02 22
E: thijs@secure2go.nl
Gert-Jan Schippers
T: 085 401 64 09
M: 06 11 36 68 47
E: gert-jan@veiligheidenhandhaving.nl